Dış gebelik, erken dönemde fark edilip tedavi edilmezse anne hayatını tehdit edebilecek ciddi bir durumdur. Belirtiler fark edildiğinde hemen bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir. Erken tanı ve tedavi, anne sağlığının korunması açısından hayati öneme sahiptir.
İçindekiler
Dış Gebelik Nedir?
Dış gebelik, tıbbi olarak "ektopik gebelik" olarak adlandırılan bir durumdur ve döllenmiş yumurtanın rahim dışında bir yere yerleşip gelişmeye başladığı anormal bir gebelik türüdür. Normal bir gebelikte döllenmiş yumurta, fallop tüpünden rahme doğru hareket eder ve rahmin iç duvarına (endometrium) yerleşir. Burada embriyo gelişimini sürdürür ve sağlıklı bir hamilelik devam eder. Ancak dış gebelikte, döllenmiş yumurta genellikle fallop tüplerinde, nadiren de yumurtalıklarda, karın boşluğunda veya rahim ağzında (serviks) yerleşir.
Dış Gebelik Nedenleri
Dış gebelik birçok faktörle ilişkilendirilebilir. Fallop tüplerinde daha önce geçirilmiş enfeksiyonlar veya cerrahi müdahaleler nedeniyle oluşan yapısal bozukluklar veya hasarlar, döllenmiş yumurtanın rahime ulaşmasını engelleyebilir. Hormon seviyelerindeki dengesizlikler, fallop tüplerinin normal çalışmasını bozarak döllenmiş yumurtanın yanlış yere yerleşmesine neden olabilir. Tüp bebek (IVF) veya diğer doğurganlık tedavileri, dış gebelik riskini artırabilir. Pelvik bölgedeki iltihaplanmalar fallop tüplerini etkileyerek dış gebelik riskini artırabilir.
Dış Gebelik Nasıl Anlaşılır?
Dış gebelik, döllenmiş yumurtanın rahim dışında bir yere yerleşmesi durumudur ve erken teşhis edilmezse ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Dış gebeliği anlamanın ve tanı koymanın birkaç yolu vardır. Hem belirtileri dikkate alarak hem de tıbbi testler ve görüntüleme yöntemleri kullanılarak dış gebelik teşhis edilebilir. Dış gebeliğin belirtileri, normal bir gebelikle benzerlik gösterebilir ancak bazı ayırt edici özellikler de vardır. Genellikle dış gebelik 4-10 hafta arasında belirti vermeye başlar.
- Karın ve Pelvik Ağrı
- Vajinal Kanama
- Omuz Ağrısı
- Baş Dönmesi ve Bayılma
- Sindirim Sorunları
Dış Gebelik Tedavisi
Dış gebelik, anne hayatını tehdit eden ciddi bir durum olduğundan, doğru tedavi seçimi ve zamanında müdahale hayati önem taşır. Dış gebelik tedavisinde en sık kullanılan yöntemler arasında ilaç tedavisi (metotreksat) ve cerrahi müdahaleler bulunur. Açık ameliyat, genellikle "laparotomi" adı verilen cerrahi bir yöntemle gerçekleştirilir. Bu yöntem, dış gebelik durumunda fallop tüpünün patladığı veya ciddi iç kanamanın olduğu vakalarda, ya da diğer cerrahi yöntemlerin (laparoskopi gibi) uygulanamadığı durumlarda tercih edilir.
Dış gebelik ameliyatında dış gebeliğin oluştuğu alan tespit edilir ve anormal doku çıkartılır. Eğer fallop tüpünde gebelik oluşmuşsa, tüpün durumu değerlendirilir. Tüp hasar görmüşse tamamen alınabilir. Bu işleme "salpenjektomi" denir. Tüp az hasar görmüşse de gebelik alınarak tüp onarılır. Bu işleme ise "salpingostomi" adı verilir.
